Digital Humanities | Rechtshistorie

Op deze pagina bied ik een geordende en deels becommentarieerde keuze c.q. een overzicht aan van websites met betrekking tot Digital Humanities, een inmiddels zeer breed werkveld. Er zijn drie grote afdelingen: algemeen (inclusief organisaties en structuren), enkele thema’s en overzichten van concrete projecten. Sommige sites en blogs zouden even goed op meerdere plekken in dit overzicht kunnen staan of onder een ander kopje. Er zijn terreinen die nog onvoldoende in beeld komen, Suggesties voor aanvullingen zijn ook hier welkom.

Een eerste versie in het Duits van dit overzicht ontstond medio 2019 op mijn blog Glossae. Zowel daar, rond de bestudering van een Digestenfragment met glossen uit de twaalfde eeuw, als hier is een overzicht zinvol.

Algemeen

Inleidingen en gidsen

Clio Guide. Ein Handbuch zu digitalen Ressourcen für die Geschichtswissenschaften, Clio Online – vooral ook voor digitale werkvormen en technieken
CUNY Digital Humanities Resource Guide
Digital Humanities – Research Guide, New York University – Abu Dhabi Library
Digital Humanities Workbench, Vrije Universiteit, Amsterdam
Guide: Digital Humanities, MIT Libraries
Digital Humanities, LibGuides, Northwestern University
Einführung in die Digital Humanities, Christof Schöch
Research Guide Digital Humanities, LibGuides, University of Southern California, Los Angeles
Resources for Getting Started in Digital History, American Historical Association – een onderdeel van de sectie Digital History Resources
Subject and Course Guide Digital Humanities, University of Illinois at Chicago
The Digital Humanities Literacy Guidebook (2019), Scott B. Weingart, Susan Grunewald, Matthew Lincoln et alii (ed.) – geen boek, maar een compacte online gids
Tooling Up for Digital Humanities, Stanford University
Wiki PIREH: Des ressources pour utiliser le numérique en histoire, Pôle Informatique de Recherche et d’Enseignement en Histoire, Université Paris I-Panthéon Sorbonne

Bibliografieën

Digihist, Jörg Wettlaufer – een bibliografie en links rond Digital History
Digital Art History, Frick Art Reference Library – Zotero
digitalclassics, Digital Classicist – Zotero
Digital Humanities, Monoskop – met veel verwijzingen voor de geschiedenis van DH
Digital Humanities, Zotero
Doing Digital Humanities – A DARIAH Bibliography, Zotero
Bibliography, Historical Network Research – ook op Zotero
History of digital humanities, Julianne Nyhan – Zotero
Humanidades digitales, Zotero
humanitiesGIS, Zotero – afkomstig van Spatial Humanities Group, Scholars’ Lab, University of Virginia Library
Know More, Digital Humanities Austria – een keuze aan boeken, organisaties, materialen en software

Inleidende boeken

Tara Andrews (ed.), Digital Humanities (2016), Living Books about History, infoclio.ch – een bloemlezing van artikelen
Anne Burdick, Johanna Drucker, Peter Lunenfeld, Todd Presner en Jeffrey Schnapp, Digital Humanities (2012) – PDF
Johanna Drucker et alii, DH 101: Introduction to Digital Humanities – Concepts, Methods, and Tutorials for Students and Instructors (2013), UCLA Center for Digital Humanities – ook als PDF en in het Internet Archive
Domenico Fiormonte et alii (ed.), The digital humanist: A critical inquiry (2015) – vertaling van L’humanista digitale (2010)
Eileen Gardiner en Ronald Musto,The Digital Humanities: A Primer for Students and Scholars (2015)
Ian Gregory, A Place in History. A Guide to Using GIS in Historical Research (2002)
Helene Hahn et alii (ed.), DH-Handbuch / Handbuch Digital Humanities (2015) – DARIAH-DE, auch als PDF
Le guide des bonnes pratiques numériques (2011/2015), Huma-Num – een handleiding voor digitalisering
Mary-Jo Kline en Susan Holbrook Perdue, A Guide to Documentary Editing (3e dr., 2013)
Claire Lemercier en Claire Zalc, Quantitative Methods in the Humanities. An Introduction (2019)
Quanti IHMC, Claire Lemercier en Claire Zalc – een begeleidende website bij de Franse versie van hun handboek, Méthodes quantitatives pour l’historien (2008) – inleiding en bibliografie in open access, Cairn
Pierre Mounier (ed.), Read / Write Book 2. Une introduction aux humanités numériques (2006/2012)
Susan Schreibman, Ray Siemens en John Unsworth (ed.), A Companion to Digital Humanities (2008) – er is een nieuwe versie, A New Companion to Digital Humanities (2016)
Ray Siemens en Susan Schreibman, A Companion to Digital Literary Studies (2008)
Tim Sherratt, Digital Heritage Handbook
Patrik Svensson, Big Digital Humanities: Imagining a Meeting Place for the Humanities and the Digital (2016)
Melissa Terras, Julianne Nyhan en Edward Vanhoutte (ed.), Defining Digital Humanities. A Reader (2013) – deels in open access
Claire Warwick, Melissa Terras en Julianne Nyhan, Digital Humanities in practice (2012)

Portals

Digital Humanities readings and resources, Folgerpedia, The Folger Shakespeare Library, Washington, DC – geen portal, maar wel een handige verzameling links over vroegmoderne (Engelse) literatuur en teksten op de speciale informatiesite van deze bibliotheek
Digital Scholarship
The Digital Classicist Wiki
Linked Data – Connect Distributed Data across the Web
Renaissance Knowledge Network (ReKN)
Rinascimento: Digital Renaissance Studies, Harvard University Library – niet een complete portal, maar wel een bruikbare gids
TaDiRAH: Taxonomy of Digital Research Activities in the Humanities, DARIAH-EU – een classificatie van activiteiten, voor het laatst bijgewerkt in 2014
W3C Wiki

Repertoria voor DH-tools

CHNM Tools Center – duidelijk wat ouder…
Common Language Resources and Technology Infrastructure (CLARIN)
Digital Humanities-Dashboard, DARIAH-DE
Digital Research Tools (DiRT Directory) – de eerdere versie bestaat nog
DHCommons
DH Toolchest: Digital Humanities Resources for Project Building, Alan Liu, University of California, Santa Barbara – met een overzicht van online tutorials, ook de lijst met grotendeels becommentarieerde datasets en -collecties is heel handig
DMI Tools, Digital Methods Initiative
Impact Centre of Competence – met een DH-woordenlijst en een tools-wiki
TAPoR3: Discover research tools für studying texts, University of Alberta
TERESAH, DARIAH-EU – Authorative Knowledge Registry for Researchers – een register voor DH tools
Tools and Services, DARIAH-EU
Tools for Corpus Linguistics
Tools, Linked Data
TTHUB: Text Technologies Hub. Recursos sobre technologías del texto y edición digital

Blogs

Digital Humanities Now is een blogaggregator met een zeer grote lijst aan blogs c.q. feeds.

Structuren voor en in Digital Humanities:

Organisaties

The Association for Computers and the Humanities (ACH)
Alliance of Digital Humanities Organizations (ADHO) – met Special Interest Groups (SIG)
Australasian Association for Digital Humantiies (AA-DH)
centerNet: An international network of digital humanities centers
CLARIN – European Research Infrastructure for Language Resources and Technology
Digital Humanities in the Nordic Countries (DHN)
Digital Humanities & Digital Cultural Heritage Working Group, LIBER (Association of European Research Libraries)
Digital Library Federation
Digital Medievalist
The Digital Methods Initiative
Digital Research Infrastructure for the Arts and Humanities (DARIAH)
The European Association for Digital Humaniites (EADH)
HASTAC
Humanistica: Association francophone des humanités numériques
Institut für Dokumentologie und Editorik (IDE)

Nationale organisaties

Kalender

Digital Humanities, Calenda
Digital Humanities CFPs, Digital Humanities Hub, H-Net
DLF Community Calendar, Digital Library Federation
Events Calendar, ADHO
Events Calendar, DARIAH-EU

DH laboratoria – een keuze

Austrian Centre for Digital Humanities
DH LAB, KNAW Humanities Cluster, Amsterdam
Digital Humanities at Berkeley
DH.ARC: Digital Humanities Advanced Research Centre, Bologna
Cambridge Digital Humanities
Ghent Centre for Digital Humanities
Roy Rosenzweig Center for History and New Media, George Mason University, Fairfax, VA
Digital Humanities Laboratory, École Polytechnique Fédérale de Lausanne
KB LAB, Koninklijke Bibliotheek, Den Haag – met datasets en tools
Laboratorio de Innovación en Humanidades Digitales, Universidad Nacional de Educación a Distancia
Luxembourg Centre for Contemporary and Digital History (“C²DH”)
Digital Humanities, MIT School of Humanities, Arts & Social Sciences – zie ook Hyperstudio
Digital Humanities @Oxford
Digital Humanities, Stanford Humanities Center
Digital Humanities Lab, Universiteit Utrecht
Scholars’ Lab, University of Virginia Library
Digital Humanities Lab, Yale University Library

Opleiding en training

Codecademy
Course Materials, Summerschool Digitale Methodik, Mainz
DH Tools for Beginners
Digital Humanities Cologne
Digital Humanities Courses Registry, CLARIN en DARIAH-EU
Digital Humanities, Obdurodon
Digital Humanities at Oxford Summer School
Digital Humanities Summer Institute, University of Victoria, British Columbia
Digital Methods Initiative
Digital Tools, School of Advanced Studies, University of London
EUCLID: Educational Curriculum for the usage of Linked Data
Humanities Intensive Learning and Teachung (HILT)
Guides and tutorials, Linked Data
Open Science Training Handbook
The Programming Historian – compacte handleidingen voor vele tools in het Engels, Duits en Spaans
School of Data
THATCamp, The Humanities and Technology Camp
W3Schools

Tijdschriften

Specials over DH van tijdschriften

Building the Digital Lincoln – Journal of American History, september 2009 – open access
The Digital Middle Ages – Speculum 92/1 (2017) – open access
Digital History: la storia nell’era dell’accesso – Diacronie. Studi di Storia Contemporanea 10/2 (2012) – open access
Digital Humanities – Historical Social Research 37/3 (2012) – open access
Digital Humanities and Legal History – Forum, Rg/Rechtsgeschichte 24 (2016) – open access
Digital Humanities 2017: Bridging Digital Humanities, Digital Scholarship in the Humanities 34, Supplement 1 (2019) – open access
Digital Law and History – Law and History Review 34/4 (2016)
Digital History – BMGN/Low Countries History Review 128/4 (2013) – open access
Digital Medieval Manuscripts Cultures – Archive Journal, september 2018 – open access
The Digital Humanities: Beyond computing – Culture Machine 12 (2011) – open access

Discussie- en nieuwsfora, berichtenlijsten

Digital Humanities Hub, H-Net
Humanist Discussion Group, King’s College, Londen
Digital Classicist, JISCM@il
Humanities Commons
Liste francophone de discussion autour des Digital Humanities (DH)

Enkele thema’s

Afbeeldingen

RetroReveal – een online tool om b.v. het contrast van slecht leesbare teksten te vergroten, aanmleding noodzakelijk – freeware
Colourise SG – een online tool om zwart-witopnamen gedoseerd in kleur om te zetten – freeware
ImageJ – een tool voor beeldbewerking
Metabotnik – een online tool om afbeeldingen betrouwbaar te vergroten – freeware

Bibliografische tools

Boeken over Digital Humanities en geschiedenis

Frédéric Clavert en Serge Noiret, L’histoire contemporaine à l’ère numérique / Contemporary History in the Digital Age (2013)
Daniel Cohen en Roy Rosenzweig, Digital History: A Guide to Gathering, Preserving, and Presenting the Past on the Web (2005)
Jack Dougherty en Kristen Nawrotzki (eds.), Writing History in the Digital Age (2013) – toegankelijk op de ontwerpsite en als het uiteindelijke boek
Shawn Graham, Ian Milligan en Scott Weingart, The Historian’s Macroscope: Big Digital History – “Final draft”, 2013
T. Mills Ferry, Teaching History in the Digital Age (2013)
Manfred Thaller, From History to Applied Science in the Humanities – Historical Social Research, Suppl. 29 (2017) – verzamelde artikelen

Collatiesoftware

CollateX – freeware
eComparatio, Universität Leipzig – freeware
juxta – freeware
Kollationstool, Capitularia. Edition der fränkischen Herrschererlasse, Universität Köln

Data Curation

Data Visualisation

Selected tools, Datavisualization.ch
Data Visualisation, The Digital Panopticon: Tracing London Convicts in Britain & Australia, 1780-1925 – een beknopte inleiding met een overzicht van tools en een compacte bibliografie

Digital Preservation

Digital Preservation Coalition – met het Digital Preservation Handbook
Digital Preservation, Library of Congress
Nestor: Langzeitarchivierung – interface Duits en Engels
Open Preservation Foundation
Tjarda de Haan, Robert Jansma, Paul Vogel, DIY Handboek voor webarcheologie (2017) – met een Factsheet Webarchaeology
Archives Unleashed Project – een project met tools om webarchieven beter doorzoekbaar te maken voor historisch onderzoek

Evaluatie van digital scholarship: richtlijnen

Closing the evaluation gap – special, Journal of Digital Humanities 1/4 (2012)
Evaluation of Digital Scholarship in history, American Historical Association
Guidelines for Evaluating Work in Digital Humanities and Digital Media, Modern Language Association – zie ook Evaluating Digital Scholarship, MLA Committee on Information Technology, HCommons
Guidelines for authors of digital resources, MLA
Guidelines for the Evaluation of Digital Scholarship in Art and Architectural History, College Art Association en de Society of Architectural Historians
Guidelines for evaluating digital scholarship, American Academy of Religion

Geospatial Tools

GIS Tools and Data, Anterosis

Geschiedenis van DH

Computer History Museum, Mountain View, CA – met daarbij ook virtuele tentoonstellingen
Pierre Mounier, Les humanités numériques. Une histoire critique (2018)
Jeremy Norman’s History of Information
Julianne Nyhan en Andrew Flynn, Computation and the Humanities: Towards an Oral History of Digital Humanities (2016) – open access, OAPEN
Kenneth M. Price en Ray Siemens, Literary Studies in the Digital Age. An Evolving Anthology – MLA Commons
Valérie Schafer and Alexandre Serres, Histoires de l ïnternet et du web (2017), Living Books about History, infoclio.ch – een bloemlezing van artikelen, ook in het Engels
Jeffrey Schnapp, Todd Pressner et alii, A Digital Humanities Manifesto (2008, 2009)
Software Heritage – een platform voor de archivering van software
Virtuelles Museum Digital Humanities, Universität Trier

Handschriften

Cornelis van Lit, Among Digitized Manuscripts. Philology, Codicology, Paleography in a Digital World (Handbuch der Orientalistik, vol. 137 (2019)) – met een Digital Appendix
Boîte à outils Biblissima (Baobab) – niet alleen een toolsoverzicht, maar een brede waaier aan nuttige zaken, inclusief bibliografieën, interface Frans en Engels
Digital Editing of Medieval Manuscripts – een Europees platform
Digital Manuscripts Toolkit, Bodleian Libraries, University of Oxford
International Image Interoperability Framework (IIIF) – een project met viewers voor het gelijkwaardig weergeven van afbeeldingen, bijvoorbeeld de Mirador viewer voor afbeeldingen van handschriften en drukken
Hannah Busch, Isabelle Gauer, Celia Krause, Philipp Vanscheidt, Kleine Handschriftenkunde für Digital Humanities [e-codicology tutorial], DARIAH-DE – oorspronkelijk bedacht op eCodicology (TU Darmstadt en Karlsruhe Institute for Technology)
vHMML DH, Virtual Hill Manuscripts Museum and Library, Saint John’s University – een aantal projecten rond handschriften en een selectie van tools

Hulpmiddelen voor tekstedities

Mary-Jo Kline en Susan Holbrook Perdue, A Guide to Documentary Editing (3e dr., 2013)
Lexicon of Scholarly Editing, Universiteit Antwerpen
Kriterien für die Besprechung digitaler Editionen, digitaler Textsammlungen und Forschungswerkzeuge, Institut für Dokumentologie und Editorik – criteria voor de bepaling van de kwaliteit van digitale edities (Duits, Engels, Italiaans en Spaans), digitale tekstverzamelingen (Engels) en digitale editing tools (Engels)
Quality criteria for electronic source editions (2008), Porta Historica – in het Engels, Frans, Spaans en Duits
Minimum standards for electronic editions, The Association of Documentary Editing
Best practices for digital diplomatic documentary editions, International Editors of Diplomatic Documents

Open Data

Data Archiving and Networked Services (DANS), KNAW
Linked Data Fragments – een projetc met een soort bruggen tussen clients en servers
Open Knowledge Foundation
Research Data Alliance

Optical Character Recognition (OCR)

OCR4ALL, GitHub – vooral voor oude drukken
Historical and Mulitingual OCR, Northeastern University – een onderzoek uit 2017
OCR-D [OCR Development], Deutsche Forschungsgemeinschaft – interface Duits en Engels

Platformen voor het editeren van handschriften en drukken

Annotated Books Online
Carolingian Canon Law Project, University of Kentucky
Text Encoding Initiative (TEI)
TEI Publisher – een toolbox
TEI Archiving, Publishing, and Access Service (TAPAS)

Standaarden

Bibliographic Framework Initiative (Bibframe), Library of Congress
Dublin Core Metadata Initiative (DublinCore)
Linked Data
List of Metadata Standards, Digital Curation Centre
Metadata Standards, Library of Congress – b.v. EAD, MARC21, VRA Core
Resource Description Framework, W3 Consortium Semantic Web – behalve RDF ook andere standaarden, b.v. SPARQL
Standardization Survival Kit, Parthenos, Huma-Num en DARIAH-EU

Studies en boekenreeksen

Age of Access? Grundfragen der Informationsgesellschaft, DeGruyter – met b.v. Monica Berti (ed.), Digital Classical Philology. Ancient Greek and Latin in the Digital Revolution (2019)
Debates in the Digital Humanities, CUNY Press
Digital Biblical Studies – Brill – open access (vol. 1 slechts gedeeltelijk) – met b.v. David Hamidović, Claire Clivaz en Sarah Bowen Savant (ed.), Ancient Manuscripts in Digital Culture. Visualisation, Data Mining, Communication (2019)
Digital Humanities Series, OpenEdition – met b.v. Matthew James Driscoll en Elena Pierazzo, Digital Scholarly Editing. Theory and Practices (2016) – ook bij OpenBook Publishers
Digital Humanities Series, Digital Culture Books, University of Michigan Press – ook bij de uitgever – met b.v. Julia Thomson Klein, Interdisciplining Digital Humanities: Boundary Work in an Emerging Field (2015) en Katherine Bode, A World of Fiction : Digital Collections and the Future of Literary History (2018)
Digital Research in the Arts and Humanities, Routledge
Digital Scholarship Publications – met thematische bibliografieën
Encyclopédie numérique, OpenEdition – met b.v. Lou Burnard, What is the Text Encoding Initiative? (2014) – ook in het Frans – en Francesca Musiani et alii (ed.), Qu’est-ce qu’une archive du web? (2019) – zie ook de boekenselectie onder de noemer L’ère numérique
Parcours numériques, Université de Montreal – met b.v. Marcello Vitali-Rosati en
Michael E. Sinatra (ed.), Pratiques de l’édition numérique (2014) en Étienne Cavallé et alii (ed.), Expérimenter les humanités numériques. Des outils individuels aux projets collectifs (2017)
Sonderbände der ZfdG
Topics in the Digital Humanities, University of Illinois Press

Losse boeken:

Peter Boot et alii (ed.), Advances in digital scholarly editing (2017)
Arianna Ciula, Øyvind Eide, Cristina Marras & Patrick Sahle (ed.), Models and Modelling between Digital & Humanities – A Multidisciplinary Perspective (Historical Social Research, Suppl. 31, 2018)
Gimena del Rio Grande et alii (ed.), Humanidades Digitales : Construcciones locales en contextos globales. Actas del I Congreso Internacional de la Asociación Argentina de Humanidades Digitales (2018) – PDF

Tekstanalyse

Voyant Tools – met een documentatiewebsite
Open Semantic Search – een toolkit
TextGrid: Virtuelle Forschungsumgebung für die Geisteswissenschaften – met het eigen repository TextGridRep, interface Duits en Engels

Tools voor digitale edities

Archetype – een toolkit voor digitale edities
Digital Mappa – nog een toolkit
Oriflamms – een Franse toolkit, nu eerst benut voor middeleeuwse handschriften, met daarbij een blog
T-PEN: Transcription for Palaeographical and Editorial Notation

Overzichten van concrete projecten

Corpora

CLARIN Resource Families
Corpus Research Database (CoRD), VARIENG, University Helsinki
English-Corpora.org
Linguistic Data Consortium, University of Pennsylvania
Non-English, Parallel & Multilingual Corpora, Martin Weisser
Texts & Corpora. The Linguist List

Gedigitaliseerde handschriften en drukken in IIIF-Viewers

IIIF Collections – Rare Books and Manuscripts, Biblissima – hier voorbeelden met de Mirador-viewer

HISGIS-projecten

DH GIS Projects, Anterosis
HGIS Links, HGIS Lab, University of Saskatchewan
Historical Gazetteers, American Association of Geographers – en ook een lijst met digitale atlassen
Roundup of resources on ancient geography, Ancient World Online (AWOL), Charles Jones
The HGIS Club – met vele projecten en voorbeelden in de blogroll
Projects and Resource Listings, GeoHumanities, ADHO

Landenoverzichten

Projects, EADH – een selectie van projecten in Europa
Projects – DARIAH-BE – voor België
DH-Projekte in Deutschland, DARIAH-DE – niet alleen voor of in Duitsland, handig onderverdeeld naar type project; interface Duits en Engels
Collection Registry, DARIAH-DE – voor Duitsland; interface Duits en Engels
Digital Humanities Registry – Projects, Erasmus Studio en Clariah – Dutch Overview Digital Humanities – tamelijk beperkt
Liste des sites hébergés par Huma-Num
Digital Humanities Database. H-France – een doorzoekbare database voor Franse en Franstalige projecten
Progetti, AIUCD – een selectie van projecten over en vanuit Italië
Projects, Digital Humanities in the Nordic Countries

Linked Open Data

Nomisma – een platform met datasets voor een aantal grote numismatische collecties

Open Access

Directory of Open Access Books (DOAB)
Directory of Open Access Journals (DOAJ)
Directory of Open Access Scholarly Publications (ROAD), ISSN en UNESCO
Open Access Directory, Simmons College – met veel nuttige lijsten
Open Access Publishing in European Networks (OAPEN)
Open Access Theses and Dissertations (OATD)
OpenDOAR: Directory of Open Access Repositories, JISC
Register of Research Data Repositories (Re3Data)
Registry of Open Access Repositories (ROAR)

De Bielefeld Academic Searche Engine (BASE) biedt drie overzichten van de daar doorzoekbare repositoria, de meeste ervan in open access.

Spatial data

INSPIRE Geoportal: Enhance access to European spatial data

Voorbeelden van digitale edities

Catalog of Digital Editions, Österreichische Akademie der Wissenschaften
Digital Scholarly Editions, Patrick Sahle, Institut für Dokumentologie und Editorik
Electronic and Virtual Editions, Center for Computer Assisted Research in the Humanities, Stanford University – met een aantal edities van muziek

Andere overzichten

Black Digital Humanities Projects & Resources
Digital Humanities Awards: Highlighting Resources in Digital Humanities – sinds 2012 worden deze blijken van waardering toegekend, met de nominaties erbij geven ze een indruk van de veelheid aan projecten