Op deze bladzijde bied ik een overzicht aan van repertoria voor (middeleeuwse) handschriften. Zoals met alle overzichten van dien aard is het makkelijk om zaken over het hoofd te zien. De focus hier ligt op drie soorten repertoria: repertoria voor meerdere landen, nationale repertoria en repertoria voor specifieke genres, talen en/of periodes. Meldingen over gebroken links of ontbrekende websites zijn welkom! Voor sommige gebieden zijn er zeer specifieke repertoria, zoals voor muziek, bijbelstudie en theologie, deze blijven hier grotendeels bewust buiten beschouwing. Voor muziek noem ik enkele algemene repertoria. Repertoria voor juridische handschriften noem ik op de hoofdpagina’s van deze site.

Dit overzicht bouwt voort op soortgelijke overzichten van de SIEPM en een lijst van Klaus Graf op Archivalia, en tevens op de rijke informatie over handschriftencatalogi bij de Universität Kassel, met name ook de sectie Special Interests met daarin de rubriek Thematische Sammlungen. Ook het CERL-consortium biedt een gedetailleerd overzicht aan van repertoria en verwante websites en hulpmiddelen (PDF).

Projekten rond fragmenten van handschriften en oorkonden worden bij elkaar gebracht in het overzicht op mijn blog Glossae – Middeleeuwse juridische handschriften in beeld, inclusief verwijzingen naar andere relevante overzichten en enige gedigitaliseerde tentoonstellingscatalogi.

Algemene repertoria

• Digitized Medieval Manuscripts (DMMapp) – een overzicht van bibliotheken met gedigitaliseerde handschriften
• Donne e cultura scritta nel Medioevo, Antonio Cartelli en Marco Palma – een lijst en een Excelblad met handschriften met teksten van en/of gekopieerd door middeleeuwse vrouwen
• Portail Biblissima, Institut de Recherche et d’Histoire des Textes (IRHT), Parijs-Orleans – interface Frans en Engels
• Earlier Latin Manuscripts, National University of Ireland, Galway – een database voor handschriften tot 800, gebaseerd op E.A. Lowe’s Codices Latini Antiquiores
• Hill Monastic Manuscripts Library (HMML), Collegeville, MN – een portalsite met als een van de kernen het zoeken naar tienduizenden handschriften in vooral Oostenrijkse en Spaanse bibliotheken waarvan de HMML vele microfilms liet vervaardigen
• Illuminated Manuscripts, Laia Paleo Porta – een portal voor onderzoek naar verluchte handschriften, met veel links
• Manuscripta Mediaevalia – een repertorium voor middeleeuwse handschriften in Duitsland, met digitale versies van catalogi; in bedrijf tot medio december 2023 – het subdomein met catalogi en links is nog actief
• Mapping Manuscript Migrations – een internationaal project om handschriften en hun transmissie in kaart te brengen; er was eerder al een aparte database voor de Phillipps Manuscripts (Toby Burrows)
• MEDIUM: Répertoire des manuscrits reproduits ou recensés, IRHT – in december 2023 geïntegreerd met de Bibliothèque Virtuelle des Manuscrits Médiévaux op het subdomein ARCA
• MIRABILE: Archivio digitale della cultura medievale, SISMEL – een portal met bibliografische informatie, en in de sectie DB Mediolatino (grotendeels vrije) toegang tot een aantal databases en repertoria voor handschriften; daarnaast zijn er repertoria voor de Romaanse talen en heiligenlevens; interface Italiaans en Engels
• Schoenberg Database of Manuscripts, University of Pennsylvania Libraries, Philadelphia, PA – een repertorium met verkoop- en veilinginformatie over ruim 14000 middeleeuwse en latere handschriften

Bij Databases of Early Latin Manuscripts (DELM) worden een aantal repertoria voor (vroeg-)middeleeuwse Latijnse handschriften genoemd.

Nationale repertoria

Australië

• Medieval and Renaissance Manuscripts

België

• CICweb – een online repertorium voor middeleeuwse handschriften in collecties in Wallonië en Brussel; viertalige interface
• Medieval Manuscripts in Flemish Collections (MMFC), Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Duitsland

• Handschriftenportal – een nieuwe portalsite met een repertorium voor handschriften in Duitse collecties; interface Duits en Engels

Finland

• Codices Fennici – een repertorium voor middeleeuwse en vroegmoderne handschriften; interface Fins en Engels

Frankrijk

Italië

• MANUS Online, Istituto Centrale per il Catalogo Unico (ICCU) – interface Italiaans en Engels
• Nuova Biblioteca Manuscripta – een repertorium voor handschriften in Lombardije en de Veneto; interface Italiaans en Engels
• Manoscritti Datati d’Italia – een repertorium voor gedateerde handschriften in Italië

Nederland

• Medieval Manuscipts in Dutch Collections (MMDC) – een site van de Koninklijke Bibliotheek met informatie over ruim 8000 handschriften, compleet met een paleografische atlas en zelfs de delen van de Catalogue des manuscrits datés; zoekinterface Engels
• e-Codices NL – een pilot voor drie bibliotheken als opstap naar een opvolger voor MMDC, uitgebreid met gedigitaliseerde handschriften; interface Nederlands en Engels

Oostenrijk

• Manuscripta.at, Mittelalterliche Handschriften in Österreich – met ook informatie over handschriften in Noord-Italië en Slovenië

Polen

• Manuscripta.pl – een repertorium voor middeleeuwse handschriften bij instellingen in Polen; interface Pools en Engels

Verenigd Koninkrijk

• Seymour de Ricci Bibliotheca Britannica Manuscripta Digitized Archive, Schoenberg Institute for Manuscript Studies, University of Pennsylvania Libraries, Philadplphia, PA, and Senate House Library, University of London – een database op basis van de 60000 bibliografische notities van Seymour de Ricci over handschriften

Verenigde Staten

• National Union Catalogue of Manuscripts Collections (NUCMC) – de Library of Congress zette deze site op voor het zoeken naar handschriften – en archiefstukken – in vele Amerikaanse collecties
• Lisa Fagin Davis en Melissa Conway, Directory of Institutions in the United States and Canada with Pre-1600 Manuscript Holdings (versie 2015) – online (PDF), Bibliographical Society of America en University of Chicago Press

Zweden

• manuscripta.se: A Digital Catalogue of Medieval and Early Modern Manuscripts in Sweden – een repertorium met daarbij veel gedigitaliseerde handschriften

Zwitserland

• e-Codices, Université de Fribourg – een handschriftenrepertorium en portaal voor gedigitaliseerde middeleeuwse handschriften in Zwitserse collecties; viertalige interface
• e-manuscripta – een portal voor gedigitaliseerde handschriften en fragmenten van tien instellingen; viertalige interface
• Mittelalterliche Handschriften in der Schweiz – een derde repertorium; interface Duist en Frans

Middeleeuwse disciplines en genres

– Algemene repertoria

• Jordanus, Menso Folkerts, Bayerische Akademie der Wissenschaften, München – een repertorium voor handschriften met betrekking tot wiskunde, natuurkunde, sterrenkunde en astrologie; interface Engels
• Scientific Manuscripts in Latin and Old and Middle English – database versies van de repertoria door Thorndyke en Kibre (TK) en Voigts-Kurtz (VK)
• eTK/eVK2, IndexCat, National Library of Medicine, Bethesda, MD – een tweede toegang
• Luxury Bound – A corpus of illustrated manuscripts in the Netherlands (Low Countries) (1400-1550), Hanno Wijsman, IRHT – een repertorium voor verluchte handschriften uit de Bourgondische periode

– Repertoria per discipline

Alchemie

• Database of alchemical manuscripts, Adam McLean

Filosofie

• Logicalia Medievalia – Latin logical manuscripts before 1220, Università Ca’ Foscari, Venetië
• Medieval Logical Manuscripts, Huygens Instituut, Amsterdam – gebaseerd op het project van L.M. de Rijk en E.P. Bos

Geschiedschrijving

• Geschichtsquellen des deutschen Mittelalters, Bayerische Akademie der Wissenschaften – met informatie over handschriften, studies en edities
• Repertorium chronicarum, Mississippi State University – een repertorium voor middeleeuwse kronieken in Latijn
• Narrative Sources: The Narrative Sources from the medieval Low Countries – ook hier informatie over handschriften, studies en edities; interface Nederlands, Engels en Frans

Heiligenlevens

• Bibliotheca Hagiographica Manuscripta Latina (BHLms), Société des Bollandistes en Université Catholique de Louvain

Heraldiek

• Medieval armorials, Steen Clemmensen – met zowel overzichten van handschriften als van heraldische wapens

Literatuur

• Arthurian Fiction in Medieval Europe, Universiteit Utrecht, Huygens Instituut, CLARIN en NWO – een repertorium voor handschriften en fragmenten van verhalen uit de Arthurepiek in de Europese middeleeuwse talen; zoekinterface Engels

Muziek

• Les sources manuscrites de la théorie de la musique (S. IX-XVI), MusMed, Christian Meyer – een repertorium voor handschriften met muziektheoretische teksten
• Medieval Music Manuscripts Online Database (MMMO), Dominique Gatté and Jan Kolacek – een repertorium met diverse subsets
• Répertoire International des Sources Musicales (RISM) – een zoekportaal met diverse ingangen; het repertorium voor composities bestrijkt zowel handschriften als gedrukte werken

– Repertoria per taal

Meerdere talen

• Philobiblon, Bancroft Library, University of California, Berkeley, CA – een portal en repertorium voor handschriften met teksten in het Catalaans, Galicisch, Portugees en Spaans
• JONAS: Répertoire des textes et des manuscrits médiévaux d’oc et d’oïl, IRHT – een repertorium voor handschriften met teksten in het Occitaans, het Oud- en Middelfrans, met een bibliografische database

Repertoria voor één taal

Duits

• Handschriftencensus: Eine Bestandsaufnahme der handschriftlichen Überlieferung deutschsprachiger Texte des Mittelalters, Universität Marburg en Akademie der Wissenschaften und der Literatur, Mainz – het Marburger Repertorium
• Handschriftenarchiv, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften – een digitale versie van beschrijvingen gemaakt tussen 1903 en 1945 van handschriften met teksten in middeleeuws Duits
• Deutschsprachige illustrierte Handschriften des Mittelalters (KidH), Bayerische Akademie der Wissenschaften
• Mittelalterliche deutsche Autographen und Originale, Universität Münster

Engels

• Catalogue of English Literary Manuscripts 1450–1700 (CELM), Folger Shakespeare Library, Washington, DC – een repertorium voor 37000 laat-middeleeuwse en vroegmoderne literaire teksten van bijna 240 auteurs
• EM1060: The Production and Use of English Manuscripts 1060 to 1220, Stanford University
• Manuscripts of the West Midlands (MWM): A Catalogue of Vernacular Manuscript Books of the English West Midlands, c. 1300 – c. 1475, University of Birmingham

Grieks

• Pinakes: Textes et manuscrits grecs, IRHT – een repertorium met ook verdere links
• Pyle – A gateway to Greek manuscripts, Università degli Studi di Cassino e del Lazio meridionale – met een lopende bibliografie vanaf 1991 en andere extra’s

Hebreeuws

• SfarData Codicological Database, National Library of Israel – een repertorium met gedigitaliseerde handschriften met Hebreeuwse teksten; interface Ivriet en Engels
• Ktiv – International Collection of Digitized Hebrew Manuscripts – een internationaal project voor een digitale toegang tot handschriften gecombineerd met een repertorium; interface Ivriet en Engels

Iers

• Irish Script on Screen (ISOS), Dublin Institute for Advanced Studies – door zijn grote om vang is dit portaal met 450 gedigitaliseerde handschriften feitelijk ook een repertorium
• CODECS: Collaborative Online Database and e-Resources for Celtic Studies, Stichting A.G. van Hamel – een portaal voor Keltische studies met een handschriften- en tekstenrepertorium

IJslands

• Handrit – een repertorium met een groeiende digitale collectie voor handschriften i n het IJslands in verschillende Scandinavische bibliotheken; interface IJslands, Deens en Engels

Italiaans

• Autografi dei Letterati Italiani, Università La Sapienza, Università Roma Tre en Università del Sacro Cuore, Milaan – een repertorium voor auteurshandschriften vanaf de dertiende eeuw; interface Italiaans en Engels

Nederlands

• Bibliotheca Manuscripta Neerlandica et Impressa (BNMi), Huygens Instituut, KNAW, Amsterdam – een repertorium voor werken in het Oud- en Middelnederlands in handschriften en vroege drukken

Syrisch

• E-ktobe: Manuscrits syriaques, IRHT

Welsh

• Daniel Huws, A repertory of Welsh manuscripts and scribes c.800–c.1800 (3 dln., Aberystwyth 2022)